از تنها کتیبه باقی مانده از ساختمان مسجد و مدرسه شیخ عبدالحسین چنین پیداست که بنای یاد شده در سال ۱۲۷۰ هجری قمری به هتل استقلال پایان رسیده است.مسجد و مدرسه شیخ عبدالحسین پس از مرگ میرزا تقی خان امیرکبیر از محل ثلث دارایی او به همت مرحوم شیخ عبدالحسین تهرانی معروف به شیخ العراق ساخته شد و به همین دلیل به نام مسجد شیخ عبدالحسین موسوم شد. از آنجا که بازرگانان آذربایجانی مقیم تهران، در مسجد و مدرسه شیخ عبدالحسین مراسم تعزیه برگزار می‌کردند، به این بنا، مسجد ترکها یا مسجد آذربایجانیها هم گفته می‌شود. در ضلع غربی این مسجد، هتل استقلال تهران مسجد قدیمی و بزرگ دیگری است که همزمان با بنای مسجد اولیه ساخته شده است. سبک معماری آن به صورت چهار ایوانی است و دارای سردر بلند، صحن وسیع، حجره‌های دو طبقه و کاشی‌کاری زیباست. این مسجد در ضلع جنوبی بازارچه و جلوخان سید ولی در محل قدیمی باغ و خرابه‌های پاچنار قرار دارد .

قلعه طَبَرَک دژی تاریخی در شهر ری بود هتل استقلال .آثار تاریخی موجود در دامنه کوه نقارخانه بدون متولی و نگهبان رها شده و به محلی برای تجمع معتادان بدل گردیده‌اند.همچنین فعالیت‌های انفجاری کارخانه سیمان ری موجب در خطر گرفتن آثار موجود در دامنه کوه‌های ری از جمله گورستان سلطنتی آل‌بویه، برج نقاره‌خانه و نیز آرامگاه بی‌بی شهربانو گردیده بود که منجر به شکایت سازمان میراث فرهنگی از این کارخانه شد.لین بارو و حصار شهر آثار بر جای مانده از دوران خلفای عباسی و مهم‌ترین آثار اسلامی ری است که شامل یک رشته دیوارهای خشتی و سنگی است. داخل حصار بقایی به نام قلعه طبرک وجود داشت که به دستور طغرل سلجوقی با خاک یکسان شد. هتل استقلال در بالای کوه نیز نقشی از بهرام گور بود که بعدها در دوران قاجاریه صورت فتح‌علی‌شاه را به جای آن تراشیدند.

می گویند تهرانقدیم، پنج محله داشته که هر کدام از این محلات هتل اسپیناس پالاس دارای پاتوقی بود که هر پاتوق نیز به چند گذر تقسیم می شد . مجموعه هتل استقلال بازار تاریخی تهرانهم که بنای اولیه آن به دوره شاه طهماسب صفوی باز می گردد، هم اینک بافت قدیمی و تاریخی شهر و محله ای به همین هتل استقلال نام دارد که در کنار دیگر بناهای تاریخی محدوده خود هتل اسپیناس پالاس همچون مسجد امام(ره) و مسجد جامع، علاوه برایفای نقش به عنوان یک مرکز عمده تجاری و اقتصادی، یک مجموعه هتل استقلال تاریخی مناسب و منحصربفرد گردشگری در قلب پایتخت است . قدیمی ترین بخش های بازار بزرگ تهرانعبارت است از بازار لباف ها، کرجی دوزها، سراج ها و نعل چی ها که در زمان فتحعلی شاه قاجار چهار سوق بزرگ و هتل اسپیناس پالاس کوچک هم به آن اضافه شد . بازار تهراندر دوره ناصر الدین شاه دارای راسته ها و تیمچه های بیشتری شد، در این دوره هتل استقلال بخش های اصلی بازار نیز شامل بازار کفاش ها، بازار فرش فروشان هتل اسپیناس پالاس ، بازار امیر، بازار ساعت فروش ها، بازار زرگر ها، بازار عباس آباد، بازار بین الحرمین، چهار سوق بزرگ وکوچک، بازار آهنگر ها، بازار مسگر ها، هتل اسپیناس پالاس بازار پاچنار وبازار چهل تن(مربوط به دوره فتحعلی شاه قاجار) شد .